Το Πρόγραμμα

Στόχος της πρότασης είναι ο χαρακτηρισμός των ευεργετικών για την υγεία ιδιοτήτων που διαθέτουν τα εμπλουτισμένα σε β-γλυκάνες εκχυλίσματα εδώδιμων μανιταριών του ελλαδικού χώρου υπό συνθήκες που δύνανται να οδηγήσουν στην ανάπτυξη καινοτόμων διατροφικών προϊόντων που στοχεύουν στην πρόληψη παθολογικών καταστάσεων και βελτιώνουν τη ποιότητα ζωής του γενικού πληθυσμού, ειδικότερα δε των ηλικιωμένων. Η ανάπτυξη λειτουργικών προϊόντων που καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες των καταναλωτών ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν την υγεία τους, είναι σημαντικός πυλώνας της Ε.Ι.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Γεωπονκό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών επιθυμεί να αναπτύξει ένα νέο, καινοτόμο, λειτουργικό προϊόν, εμπλουτισμένο με εκχύλισμα β-γλυκανών από ελληνικά μανιτάρια.

Η εταιρεία E.I. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, διαθέτει μεγάλη γκάμα προϊόντων, μεταξύ των οποίων και λειτουργικά τρόφιμα, όπως τα Cream Crackers και οι φρυγανιές με β γλυκάνη, η οποία φέρει εγκεκριμένο από την νομοθεσία ισχυρισμό υγείας ότι μειώνει την χοληστερόλη στο αίμα.

Οι β-γλυκάνες είναι πολυσακχαρίτες του κυτταρικού τοιχώματος βακτηρίων, μυκήτων και δημητριακών. Είναι πολυμερή μορίων γλυκόζης με πυρήνα μια β- 1-3 γραμμική γλυκοσιδική αλυσίδα και διαφέρουν ως προς το μήκος και τη δομή διακλάδωσης. Θεωρούνται τροποποιητές των βιολογικών αποκρίσεων με πληθώρα ευεργετικών για την υγεία δράσεων. Η αλληλεπίδρασή τους με τον Εντερικό Μικροβιόκοσμο (ΕΜ) του ανθρώπου αποτελεί αντικείμενο έντονη έρευνας διεθνώς τα τελευταία χρόνια.

Ο εντερικός μικροβιόκοσμος (ΕΜ) είναι το σύνολο των μικροοργανισμών που εποικίζουν τον εντερικό σωλήνα του ανθρώπου, ένα οικοσύστημα με σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού-ξενιστή μέσω μηχανισμών, που δεν έχουν ακόμα διαλευκανθεί. Ωστόσο είναι γνωστό ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες διαμόρφωσης της σύστασης του είναι η διατροφή.

Μετά από συγκριτική αξιολόγηση της συλλογής εδώδιμων μανιταριών από Ελληνικούς βιοτόπους (ΓΠΑ) ως προς την παρουσία στελεχών αγρίου τύπου με υψηλή περιεκτικότητα σε β-γλυκάνες, τα επιλεγμένα μυκητιακά προϊόντα θα αξιολογηθούν ως προς τις πρεβιοτικές τους ιδιότητες (ΓΠΑ, ΧΠ). Επιλεγμένα εκχυλίσματα πολυσακχαριτών θα ζυμωθούν in vitro ζύμωση από τον ΕΜ υγιών εθελοντών και τα προϊόντα τους θα εξεταστούν ως προς την ανοσορυθμιστική και κυτταροτοξική τους δράση σε απομονωμένα μονοπύρηνα περιφερικού αίματος (PBMCs) υγιών εθελοντών και ανθρώπινες κυτταρικές σειρές εντερικού επιθηλίου (ΕΙΕ). Τα δραστικότερα εξ’αυτών θα εξεταστούν με χρήση του ex–vivo συστήματος Ussing Chambers ώστε να εκτιμηθεί η ικανότητά τους να ενισχύουν την αντίσταση του εντερικού φραγμού σε επιβλαβείς παράγοντες (ΧΠ, ΕΙΕ).

Η in vivo αποτίμηση της τοξικότητας θα διεξαχθεί σε νεαρά και ηλικιωμένα ποντίκια (BALB/CJ) μετά από χορήγηση επιλεγμένων εκχυλισμάτων σε κατάλληλες δόσεις μέσω γαστρικού σωλήνα για ένα διάστημα 15-90 ημερών (EIE). Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν δοκιμαστικές παραγωγές μπισκότου σε εργαστηριακή κλίμακα, με ενσωμάτωση επιλεγμένων εκχυλισμάτων β-γλυκανών σε κατάλληλη συγκέντρωση, ώστε να παραχθούν εργαστηριακά δείγματα για χρήση και αξιολόγηση σε παραιτέρω in–vivo μελέτες.

Αφού επιλεγεί το δραστικότερο σε όλες τις δοκιμές εκχύλισμα, θα πραγματοποιηθούν δοκιμές βιομηχανικής κλίμακας με στόχο την παραγωγή πιλοτικού διατροφικού προϊόντος εμπλουτισμένου σε β-γλυκάνη που θα διατεθεί, κατάλληλα επισημασμένο, στην πιλοτική κλινική μελέτη (E.I. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ). Η διασταυρούμενη κλινική μελέτη θα διεξαχθεί σε υγιείς ηλικιωμένους εθελοντές (>60 έτη) και θα ακολουθήσουν όλες οι κατάλληλες δοκιμές ώστε να επιβεβαιωθούν τα πειραματικά ευρήματα στον άνθρωπο (ΧΠ).

Η πρόταση επιχειρεί να προσεγγίσει ολιστικά τη σχέση της Αγροδιατροφής με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η εφαρμογή μεθοδολογιών αιχμής σε ερευνητικό και βιομηχανικό επίπεδο στοχεύει στην αξιοποίηση της ελληνικής βιοποικιλότητας στην εγχώρια βιομηχανία τροφίμων για την παραγωγή βιο-λειτουργικών τροφίμων υψηλής προστιθέμενης αξίας.